Daruuraha Dhuub Ku Xidho - A Somali poem by Bashir Goth

Maansadani waxa igu dhaliyey tix gaaban oo uu tiriyey ardday ku jira Jaamacadda Cammuud oo aniga igu soo hal qabsaday. Tixdaa oo uu ugu magac daray “Dushaad Bare Iiga Tahay “ oo warbaahinta lagu soo gudbiyey 7^th Nov. 2015 waxay igu dhalisay dareen weyn oo waxan u qaatay in uu wiilku iga codsanayo in aan waayaha caloolyowga badan ee dalka Soomaaliyeed ku jiro aan gabay kaga soo hadlo oo aan isaga iyo da’diisaba aan waayo aragnimo, talo, iyo dardaaranba u soo gudbiyo. Markaa waajib ayey noqotay in aan ka jawaabo tixdii uu baahiyey ardaygaa magaciisa la yidhaahdo Mustafa Barkhad Cabdillaahi “Dhibmiil”. 

(Listen the audio here - Halkan ka dhegeyso gabayga oo cod ah)

Daruuraha Dhuub Ku Xidho

Dhiimbiilow dararsigii

Adeer daandaansigii

Arartaad soo dirteed

Daalalaydiyo xadhkaha

Dawlaabta Awdalpress

Ku daabacday baan heloo

Dushaad bare iiga tahay

Dareen bay igu riddoo

Dacwad weeyaan abyoon.

Anna dooddayda hoo

Sidii oday doorranoo

Dooyeystay lagu yiqiin

Dabuub waayeel guddoon.

In uu dalku qaawan yahay

In uu dadku ooman yahay

In uu qarankii dalwaday

Ubadku daranyeysan yahay

Inaan duunyiyo dugaag

Deegaankii ciiri jiray

Dabaggaalana ku hadhin

Dubkii dhoobadu qalalay

Duufaanka inagu habsaday

Wixii dumay waan ogahay.

Ayaamuhu waa dumaal

Gugii dooggii la helay

Jiilaal daran baa ku xiga;

Labaatan gu’ waa dorraad

Taariikhaha duugmay iyo

Wixii duul hore rogmaday

Wixii dibindaabyo iyo

Dunbaaburo la isku dhigay

Wixii la dun gooyey reer

Wixii dhacay beri dureed

Qaar  baa diifteeda sida.

Duruufaha maanta jira

Dilka iyo dakharrada ku yaal

Dalkeena ka muuqda ceeb

Dunidu way soo martoo

Ma aha doog iyo xanuun

Aan cidi daawayn karayn.

Dadaal uun bay rabtaa

Dad foojigan bay rabtaa

Garaad dihin bay rabtaa

Geesiyo diriray rabtaa

Hoggaan daacaday rabtaa

Digtooni qabay rabtaa

Damiirku dhibay rabtaa

Cadawga dugsan rabtaa

Duddada seexin bay rabtaa

Dillaalin dhulkay rabtaa

Qabiil la dilay rabtaa

La daadihin bay rabtaa

Dirays xidhan bay rabtaa

Aqoon darartay rabtaa

Madhnaan duuban bay rabtaa

Fadhiidin dalkay rabtaa

Aragti durugtay rabtaa

Ummadda deeqday rabtaa

Dhallin dardarlay bay rabtaa

Dubaalad shidday rabtaa

Bilowda dal bay rabtaa

Hayaan dammaclay rabtaa

Dayaxa gaadhay rabtaa

Xukun daahiray rabtaa

Dadkoo siman bay rabtaa

Wadaag dawladay rabtaa

Samuhu daajiyey rabtaa;

Haweenkeenaa darbane

Wanaagga u duuban iyo

Dheemanteena la daday

Qof daaha ka qaada oo

Iftiin u duweey rabtaa.

Dhimbiilow dirirradiyo

Da'diinaan dhawrayaa

Inay garan daawadii

Wanaagga daryeeli layd

Dulliga baabiin lahayd

Qabiil dadafayn lahayd.

Dawgeeduna waa tacliin

Su'aal lagu doojiyoon

Ahayn sida dawliskii

Mid ceelkuun soo dartoo

Biyaha lagu daabuloo

Darkuun gaadhsiin taqaan.

Aqoonta la doonayaa

Dadkeenu u ooyayaa

Dalkeenu u ooman yahay

Maskax weeyaan digtoon

Caqligoon dayn la gelin

Dalluub oog looga shidin

Dabar geed loogu xidhin.

Diintoon sida duunyadii

Xero lagu dayran Karin

Qof gaari dareersan Karin,

Deeqdii loo wada sinaa

Dabuubtuu eebbe yidhi

Dambiil kelidii ku sidan

Garaadka dullaysan Karin

Dahaadh ku hagoogi Karin.

Damalkii lagu nastiyo

Darmadeenii wacnayd

Magacii Daa’imkeen

Daliilkaan wada jeclayn

Inaan mawd duulayiyo

Laga dhigan duub qarxoo

Maqalkiisaba la dido.

Fikirigaagoo dabrani

Darar laga maalo iyo

Ha filan inu dalag baxshaa

Ubax dildillaaciyaa

Qurux laga daawadaa.

Maskaxdu waa deeq ilaah

Haddaanay duuli Karin

Dareen xor ah sheegi Karin

Su'aal daran dhiibi Karin

Cilmigu waa kugu dambaab

Been aan nolol doorinayn

Wanaag dalandoolinayn.

Nin baa diidaya qabiil

Ku dooda inuu xun yahay

Yidhaa waa dacar qadhaadh

Markaan loo darin habeen!

Markuu diirtana dugsada

Dibnaha leefoo dikriya

Yidhaa waa dawlad tani

Allow reerkayow ku daa

Ninkii dulman yeelkadii.!

Tixdani dawankiyo warka ah

Waxaan dooddani ku xidhay

Waxan deeq kaaga dhigay  

Dardaaranna kaaga tegay;

Nin keli doolaalayaa

Dantiisa gorfaynayaa

Yaanu abidkaa ku diran,

Wuxuu caqli diiddan yahay

Yaanay cidi kugu dirqiyin

Xaqoo loo daakiriyo

Caddaaladoo loo dib jiro

Dadkoon kala sooc lahayn

Danyartaan kugu ogahay.

Markay wada doobiyaan

Markay duub wada xidhaan

Qabiil u dubaaxiyaan

Aduu damal dheer ka fuul

Intay dambas baadhayaan

Daruuraha dhuub  ku xidho.

Dulucdaan kuu akhriyey

Duruustaan kuu xaddilay

Duxdiyo dhuuxeeda garo

La deris saaxiibadaa

Dhammaan doobiga u dhiib

Guuxeegu ha sii dalwado

Ninkii duda yeelkadii.

Hadday kaa didisa oo

Arartu ku daalisana

Yaanay fool daabanine

Saaxiibkaygii durduro

Duqii gabaygiyo murtida

Xaddaa daadihin yaqaan

Markay duudaha gashoo

Yaqaan dabinkaan dhigee

Ha kala daadshee u gee.

Adna daabkeeda qabo

Gaadhsii dirirkiyo laxaha

Dadaal baan kugu ogahay

Ducana waan kuugu daray.

-          Bashir Goth, 13^th Nov. 2015

Maansadii Dushaad Bare  Iiga Tahay by Abwaan Mustafe Dhimbiil

Waxan ka mid ahay ardayda dhigata Jaamacadda Camuud ee Gobolka Awdal. Waxan halkan ku soo gudbinayaa maanso la magac baxday Dushaad Bare Iiga Tahay oo aan u tiriyey Abwaan Bashiir Sheekh Cumar Goth (7th Nov. 2015 –Awdalpress)

Iga Guddoon Maansada:

Dareen baa igu jiroo

Waxan dirayaa hadyade

Abwaan lagu soo daydiyo

Ma ihi gabayaa da’ weyn

Ha yeeshee waxaa dirqiya

Inaan geeraar daldalo

Dabaylaha wada socdiyo

Duruufaha maanta jira

Markaan daba dhoon u ahay

Bashiirow gabay duxloo

Soomaalidu daawatoo

Taariikh daabkiisu yahay

Aqoon dabarkiisu yahay

Arar laga daalin iyo

Halhays duubkiisu yahay

Adaa noo soo diroo

Waxan kaa daalacdaa

Tiifiiyada dananayoo

Tixraac aan daba socdoo

Murtida kala soo degoo

Maansda ku dalllaandalshiyo

Dushaad bare iiga tahay

Dubaaqa ku hay adeer

Intaad nooshahay dunida

Darajaan kugu ogahay

Suugaantana noo daryeel

            -Mustafe Barkhad Cabdillaahi (Dhimbiil).